اگزوزوم‌ها (Exos) وزیکول‌های خارج سلولی هستند که توسط سلول‌ها ترشح شده و به عنوان واسطه‌های حیاتی در ارتباطات بین سلولی عمل می‌کنند. آن‌ها نقش محوری در پاتوژنز و پیشرفت بیماری‌های مختلف ایفا می‌کنند و [البته] مسیرهای امیدبخشی را برای مداخلات درمانی ارائه می‌دهند. اگزوزوم‌های مشتق از سلول‌های بنیادی مزینکایمال (MSCs) دارای خواص تعدیل‌کننده ایمنی قابل توجهی هستند. آن‌ها به طور مؤثری پاسخ‌های ایمنی را از طریق تعدیل ایمنی ذاتی و اکتسابی تنظیم می‌کنند. این اگزوزوم‌ها می‌توانند پاسخ‌های التهابی بیش از حد، را مهار کرده و ترمیم بافت را تسریع کنند. علاوه بر این، آن‌ها در عرضه آنتی‌ژن شرکت می‌کنند که برای فعال‌سازی پاسخ‌های ایمنی ضروری است. محموله (کارگو) این اگزوزوم‌ها، شامل لایگندها، پروتئین‌ها و میکروRNAها، می‌تواند فعالیت سلول‌های T را سرکوب کرده یا جمعیت سلول‌های سرکوب‌کننده ایمنی را افزایش دهد تا پاسخ ایمنی را کاهش دهد. با مهار تکثیر لنفوسیت‌ها، اثرگذاری بر ماکروفاژها، و افزایش جمعیت سلول‌های T تنظیم‌کننده، این اگزوزوم‌ها به حفظ هموستاز ایمنی و متابولیک کمک می‌کنند. علاوه بر این، آن‌ها می‌توانند مسیرهای سیگنالینگ مرتبط با ایمنی را فعال کرده یا به عنوان وسیله‌ای برای انتقال میکروRNAها و سایر مواد فعال زیستی به هدف قرار دادن سلول‌های تومور عمل کنند که پتانسیل کاربرد در ایمونوتراپی را دارد. با توجه به پتانسیل درمانی عظیم اگزوزوم‌های مشتق از MSC، این بررسی به طور جامع مکانیسم‌های تنظیم ایمنی و کاربردهای درمانی آن‌ها را در زمینه‌هایی مانند کنترل عفونت، سرکوب تومور و مدیریت بیماری‌های خودایمنی کاوش می‌کند. این مقاله با هدف ارائه بینش‌های ارزشمند در مورد مکانیسم‌های مسوول اقدامات اگزوزوم‌های مشتق از MSC، مراجع نظری برای استفاده بالینی آتی آن‌ها به عنوان فرآورده‌های دارویی بدون سلول را ارائه می‌دهد.